DEM Parti Şırnak Milletvekili Nevroz Uysal Aslan, Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) tarafından Şırnak’ın İdil ilçesine bağlı Özbek köyünde yürütülen ‘kaçak tarama’ faaliyetlerinde drone kullanılmasına ilişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) 26 Ağustos 2025 tarihinde verdiği yazılı soru önergesine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan gelen yanıtı kamuoyuyla paylaştı.
Bakanlık yanıtında, drone uçuşlarının Bozalan Jandarma Karakol Komutanlığı’ndan izin alınarak yapıldığı belirtilirken, bu uygulamanın yalnızca “güvenlik” gerekçesiyle fiziken erişimin mümkün olmadığı bölgelerde gerçekleştirildiği ifade edildi.
Ancak Uysal Aslan, verilen yanıtın “kritik gerçekleri gizlediğini” belirterek açıklamasında şu değerlendirmelere yer verdi:
“Belgeleme usulü, gözetim rejimine dönüştürülemez”
Milletvekili Aslan, Enerji Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 43. maddesinin yalnızca “tespit ve işlem anının” kayıt altına alınmasını düzenlediğini, ancak bunun geniş alanların drone’larla taranmasına izin vermediğini söyledi.
“Yönetmelik, yalnızca tespit anının fotoğrafla veya video ile belgelenmesini öngörüyor. Bu hüküm, köylerin ve hanelerin bir bütün olarak havadan taranmasına açık bir yetki vermez. Hukuk, yorumla genişletilerek idari güç büyütülemez.”
Aslan, drone kullanımının ayrıca Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından izinlendirilmesi gerektiğini, yalnızca jandarma oluru ile yapılan uçuşların hukuki dayanağının bulunmadığını vurguladı.
“SHGM izni yoksa faaliyet hukuksuzdur”
Bakanlık yanıtında SHGM’den alınan bir izin belgesine yer verilmemesinin dikkat çekici olduğunu belirten Aslan, şu ifadeleri kullandı:
“Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden onay alınmadan yapılan her drone faaliyeti hukuksuzdur. Bakanlık, SHGM izni konusunda açıklama yapmamıştır. Devlet, hukuku esneterek değil, hukuka uyarak denetim yapmalıdır.”
“Mahremiyet ‘mesafeden çekim’ bahanesiyle korunamaz”
Drone çekimlerinin köy sakinlerinin özel alanlarını da kapsayabileceğini belirten Aslan, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) çerçevesinde bu durumun kişisel veri ihlali anlamına gelebileceğini ifade etti:
“Bir köyün üzerinde uçan drone yalnızca direği ya da hattı değil, evin avlusunu, çocukların oyun alanını da görüntüleyebilir. KVKK’ya göre mekânsal bilgiler dahi kişiyi belirlenebilir kılıyorsa, bu veri sayılır. ‘Mesafeden çekiyoruz’ demek, mahremiyeti korumaz.”
Aslan, Bakanlığın yanıtında veri işleme amacı, saklama süresi, erişim yetkisi, maskeleme ve imha politikalarına dair hiçbir bilgi bulunmadığını da vurguladı.
“Köylüler şüpheli değil, yurttaştır”
Uysal Aslan, açıklamasını şu sözlerle tamamladı:
“Her bir haneyi potansiyel suçlu gibi görmek kabul edilemez. Köylüler şüpheli değil, yurttaştır. Şüpheyle yönetilen bir toplumda hukuk, güven üretemez. Bu nedenle Meclis’in denetim yetkisini kullanarak bu uygulamaların sonlandırılmasını istiyoruz.”
