Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM), Türkiye’de milyonlarca ailenin geçim kaynağı olan asgari ücretin 2026 yılı için belirlenen seviyesinin alım gücü üzerindeki etkilerini çarpıcı verilerle ortaya koydu.
“Asgari Ücretle Geçim Araştırması” başlığıyla yayımlanan rapora göre, eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretli, Şubat 2026’da eline geçecek olan 28 bin 75 TL’lik ücretle gıdaya günlük sadece 267 lira ayırabilecek. Bu miktar, dört kişilik bir ailenin üç öğün beslenmesi için kişi başına 89 TL, öğün başına ise sadece 22 TL düşmesi anlamına geliyor.
Kira ve konut giderleri geliri yutuyor, Eğitim ve kültür harcamaları sembolik düzeyde
Türkiye genelinde ortalama kira (80 metrekarelik bir daire için) 18 bin 400 lirayken yeni geliri ile asgari ücretlinin konut harcamalarının tümüne (konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar) ayırabileceği tutar 9 bin 329 TL, kiraya ayırabileceği tutar ise 6 bin 873 TL. Araştırmada en dikkat çekici başlıklardan biri konut harcamaları oldu. Raporda, bu durumun asgari ücretliyi sağlıksız, deprem riski taşıyan ve kentsel donatılardan yoksun konutlarda yaşamaya mecbur bıraktığı vurgulandı.
Asgari ücretlinin çocuklarının eğitimi için ayırabildiği bütçe ise neredeyse yok denecek kadar az. Rapora göre, çocuk başına aylık eğitim harcaması sadece 67 TL seviyesinde kalıyor. Bu rakamla kırtasiye masraflarının dahi karşılanmasının mümkün olmadığı, asgari ücretlinin çocuklarını kaynak yetersizliği çeken okullara göndermek zorunda kaldığı belirtiliyor. Kültürel faaliyetler için ayrılabilen 10 TL, eğlence için 34 TL ve kitap-gazete için 78 TL gibi rakamlar ise sosyal hayata katılımın imkansızlığını gözler önüne seriyor.
Ulaşım ve diğer temel ihtiyaçlarda çıkmaz, “Asgari ücret insan onuruna yaraşır olmalı”
İstanbul’da 2025 yılı için mavi kart bedelinin 2 bin 748 TL olduğu hatırlatılan raporda, asgari ücretlinin tüm ailesi için ulaşıma ayırabildiği toplam tutarın 2 bin 838 TL olduğu kaydediliyor. Sağlık harcamaları için 533 TL, giyim ve ayakkabı için ise bin 174 TL bütçe ayrılabildiği görülüyor.
BİSAM raporunda, asgari ücretin sadece bir rakam olmaktan öte, insan onuruna yaraşır bir yaşam standardını sağlaması gerektiği vurgulandı. Gelir dağılımındaki adaletsizliğe dikkat çekilirken, ekonomik büyüme ve verimlilik artışından işçilere daha düşük ücret daha zor geçim koşullarının kaldığı vurgulandı. Asgari ücretin temel ihtiyaçları karşılayacak düzeyde belirlenmesi çağrısı yapıldı.
kaynak: https://birlesikmetalis.org/bisam-asgari-ucretli-28-bin-lirayla-ancak-9-gun-karnini-doyurabilir/
