Harran Geçici Barınma Merkezi’nde tutulan 22 kişilik Suriyeli grubun, Suriye’nin Lazkiye kentinden deniz yoluyla Yunanistan’a geçmeye çalıştıktan sonra geri itildikleri ve Türkiye’ye girişlerinin ardından kampta “geçici” tutuldukları bildirildi. Urfa Barosu avukatı Gökhan Dayık tarafından hazırlanan hak ihlalleri izleme raporuna göre, grubun bir kısmı Yunanistan’da şiddete uğradı; paraları ve telefonları alındı. Raporda, özellikle Alevi inancına mensup olanların Suriye’ye geri gönderilmeleri hâlinde öldürülme veya işkence riski taşıdığı vurgulanıyor.
İlk tespitler: Kayıt yok, “geçici” yerleştirme
Raporda, grubun yaklaşık 15 gün önce Muğla üzerinden Türkiye’ye giriş yaptığı; kamp yönetiminin de bu kişilerin Türkiye’ye ilk giriş yaptıklarını ve kendileri hakkında herhangi bir kayıt bulunmadığını teyit ettiği belirtiliyor. Bu nedenle 22 kişi, kayıt işlemleri tamamlanana dek Harran Kampı’na “geçici” olarak yerleştirildi.
Avukat Dayık’ın kampta gözlemlediği koşullar sınırlı olmakla birlikte kamp yönetiminin bazı temel hizmetleri sağladığı; revirin açık olduğu, gerektiğinde sevklerin yapılabildiği ve kıyafet desteği verildiğinin ifade edildiği raporda yer aldı. Telefonu olmayanların kamp sakinlerinin cihazlarını kullanarak aileleriyle sınırlı iletişim kurabildiği, aileleriyle kalanların daha rahat koşullarda tutulduğu; yalnız kalanların ise koğuşlarda ve kısıtlı alanlarda bulunduğu kaydedildi.
Sağlık ve temel ihtiyaçlarda yetersizlik
Dayık’ın 22 kişiden üçüyle yaptığı görüşmelerde, mültecilerin Türkiye’de doğrudan kötü muamele görmediklerini ancak sağlık sorunları ve temel ihtiyaç eksiklikleri yaşadıklarını belirttikleri aktarıldı.
Bu durum kamp yönetimine iletildi; acil sağlık desteği ve gıda ihtiyacının karşılanması istendi.
“Alevi olduğumuz için öldürülürüz”
Raporun en kritik bulgusu, görüşülen mültecilerin Alevi olduklarını ve Suriye’ye —özellikle cihatçı grupların etkin olduğu İdlib başta olmak üzere— geri gönderilmeleri hâlinde öldürülme veya işkence riskinin bulunduğunu belirtmeleri oldu. Hukukçular, bu durumun geri gönderme yasağı ilkesine doğrudan aykırı olacağını ve iadenin uluslararası hukuka göre yasaklandığını vurguladı.
Nakil talepleri ve Adana kampı kapanması
Grup, yakınlarının bulunduğu illerdeki kamplara nakil talep etti. Ancak kamp yönetimi, Adana Barınma Merkezi’nin kapandığını; uygun başka kamp açılması hâlinde naklin değerlendirilebileceğini bildirdi.
Hak savunucularının çağrısı
Raporu hazırlayan avukatlar ve insan hakları örgütleri, yetkililere ve kamuoyuna şu çağrıda bulundu:
“Bu insanlar yalnızca barınma değil, yaşama hakkı talep ediyor. Geri gönderme kararı alınması hâlinde, inançları nedeniyle doğrudan ölüm tehdidi altındalar. Uluslararası hukuka uygun şekilde hareket edin; geri gönderme yasağı ilkesine riayet edin.”
