Dersim’de kentin girişlerinden mahalle aralarına kadar hemen her yerde kurulan kimlik ve Genel Bilgi Taraması (GBT) kontrol noktalarının halkın yaşamını olumsuz etkilediğini belirten İnsan Hakları Derneği (İHD) Dersim Şubesi, yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, kontrol noktalarının kaldırılması çağrısında bulunuldu.
İHD’nin açıklamasında, il merkezine girişlerden ilçe yollarına, Elazığ-Dersim feribot geçişlerinden merkez mahallelere, şehir merkezi ile köy yolları arasına kadar kurulan kontrol noktalarının sivil yaşamı bütünüyle olumsuz etkilediği ve halkta tedirginlik yarattığı ifade edildi.
‘Güvenlikçi baskı anlayışı rutinleşti’
İnsanların kendi evlerine giderken bile defalarca GBT uygulamasına maruz bırakıldığına dikkat çekilen açıklamada, bu uygulamaların yalnızca “güvenlik” tedbiri değil, halk üzerinde sürekli kılınan otoriter bir baskı anlayışı olduğu vurgulandı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Günün her saati, yılın her günü süren bu uygulamalar, insanların özgürce dolaşma, özel yaşamını sürdürme ve ifade hakkını fiilen ortadan kaldırmaktadır. Özellikle yaz aylarında yüz binlerce insanın kente giriş yaptığı dönemlerde, dakikalarca süren kuyruklarda yurttaşların 40 dereceyi aşan sıcaklarda bekletilmesi, açıkça insan sağlığını ve onurunu hiçe saymaktır.”
‘Topluma güvensizlik mesajı veriliyor’
Kentin giriş-çıkışlarından mahalle aralarına kadar uzanan kontrol noktalarının, halkın hareket özgürlüğünü ortadan kaldırdığına işaret edilen açıklamada, bu uygulamaların topluma “güvensiz, tehlikeli, şüpheli” mesajı verdiği ve sistematik bir yıldırma politikası işlevi gördüğü belirtildi.
İHD’nin talepleri
İHD Dersim Şubesi, kontrol noktalarının kaldırılmasını ve halka potansiyel suçlu muamelesi yapılmasına son verilmesini istedi. Açıklamada öne çıkan talepler şöyle sıralandı:
- Kentin merkez mahallelerine kadar yayılan kontrol noktaları kaldırılmalı.
- Kitlesel etkinliklerde yolların kapatılması ve mahalle girişlerinin keyfi şekilde yönlendirilmesi durdurulmalı.
- Seyahat özgürlüğü ve özel yaşam hakkı güvence altına alınmalı.
- Kamu düzeni bahanesiyle yapılan hak ihlallerine son verilmeli.
- Toplumsal yaşamı militarize eden uygulamalar terk edilmeli.
- Hukukun ve insan haklarının üstünlüğü esas alınmalı.
Açıklamada yetkililer, yıllardır sürdürülen “keyfi ve orantısız uygulamalara” son vermeye çağrıldı.
