
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, 695. F Oturması’nı dernek önünde gerçekleştirdi. Oturumun bu haftaki gündemi, ağır hasta mapus Mehmet Murat Çalık’ın sağlık durumu oldu. Komisyon, “Hasta mahpuslar serbest bırakılsın” çağrısını yineledi ve Çalık’ın maruz kaldığı hak ihlallerini kamuoyu ile paylaştı.
“Tutuklama istisna değil, cezalandırma aracına dönüştü” diyen İHD, 1 Temmuz 2025 itibarıyla hapishanelerde 58 bin 53’ü mapus olmak üzere toplam 410 bin 135 kişinin bulunduğunu hatırlattı. Açıklamada, “Bu kişiler yargı süreci henüz tamamlanmamışken özgürlüğün kısıtlanması başta olmak üzere çok sayıda hak ihlaline uğruyor” ifadeleri yer aldı.
İki kez kanser atlatmıştı, tekrar riski var
Beylikdüzü Belediye Başkanı iken gözaltına alındıktan sonra 23 Mart’ta tutuklanan Mehmet Murat Çalık’ın ciddi sağlık sorunlarına rağmen dört aydır hapishanede tutulduğunu belirten Komisyon, şu bilgileri paylaştı:
“Çalık, tutuklandığı 23 Mart’tan bu yana yaklaşık 18 kilo kaybetti. Tiroit ve kalp hastalıklarının ilerlediği, daha önce geçirdiği akut lösemi ve lenfoma hastalığının nüks etme ihtimalinin güçlendiği tespit edildi.”
Açıklamada, Çalık’ın önce Silivri Hapishanesi’ne, ardından ailesine ve yargılama bölgesine uzak olan İzmir 2 No’lu F Tipi Hapishanesi’ne sevk edildiği bildirildi. Sağlık sorunlarının ağırlaşması üzerine farklı hastanelere götürülen Çalık, 9 Temmuz’da koroner yoğun bakıma alındı. Aynı hafta içinde anjiyo yapılan Çalık, ardından tekrar hapishaneye geri gönderildi.
Rapora rağmen tahliye edilmedi
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Hastanesi Sağlık Kurulu tarafından verilen raporda, Mehmet Murat Çalık’a “Akut Myeloid Lösemi (AML M4)” ve “mukoepidermoid karsinom” teşhisi konuldu. Raporda açıkça “Cezaevi koşullarında kalmasının, lösemi nüksü ve hayatı tehdit edici enfeksiyon riskini artırabileceği” belirtildi.
“Çalık için avukatları tarafından üç kez serbest bırakılma başvurusu yapıldı. Ancak talepler reddedildi. En son 16 Temmuz’da İstanbul Adli Tıp Kurumu’na götürüldü, yapılan kısa bir değerlendirmenin ardından tekrar İzmir’e gönderildi.”
Komisyon, Adli Tıp’ın kısa değerlendirmesine tepki göstererek, “Sağlık kurulu raporu yeterli görülmedi. Çalık şehir şehir, hastane hastane dolaştırıldı. Bu bir hak değil, cezalandırmadır,” dedi.
“Tutukluluk cezanın kendisi olamaz”
Açıklamada, hasta mahpusların yaşam hakkının açıkça ihlal edildiği vurgulandı:
“Kişileri ve toplumu özgürlükleri ile tehdit etme mantığı, ceza sürelerini tamamladığı halde infazları yakılan, tahliyeleri engellenen mahpuslar üzerinden de sürdürülmekte, bu durumdaki hasta mahpuslar da kasten ölüme sürüklenmektedir.”
“Zaman geçirilmeksizin serbest bırakılmalı”
İHD, Mehmet Murat Çalık’ın içinde bulunduğu durumu acil bir insan hakları meselesi olarak değerlendirerek yetkililere, “Tutuklu kaldığı her anın telafisi imkânsız zararlara yol açacağı görülen Mehmet Murat Çalık zaman geçirilmeden serbest bırakılmalıdır” çağrısında bulundu.