İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi ile kayıp yakınlarının her hafta düzenlediği eylem, 846’ncı haftasında devam etti. Koşuyolu Parkı Yaşam Hakkı Anıtı önünde yapılan eyleme çok sayıda İHD üyesi, kayıp yakını, demokratik kitle örgütü ve siyasi parti temsilcisi katıldı.
Bu haftaki eylemde, 24 Nisan 1915 Ermeni Soykırımı’nın 110’uncu yılı vesilesiyle Ermeni şair Taniel Varujan şahsında kaybettirilen Ermeni aydınlar anıldı. İHD Amed Şubesi Hapishane Komisyonu üyesi Ali İhsan Demirtaş, Varujan’ın kaybettirilme öyküsünü okudu.
Demirtaş, Varujan’ın hikayesini şöyle aktardı:
“24 Nisan 1915’te, İttihat ve Terakki hükümetinin İçişleri Bakanı Talat Paşa’nın emriyle başlatılan operasyonlarda, 250 İstanbullu Ermeni aydının evlerinden ‘Bir saat içinde döneceksiniz’ denilerek, gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar önce karakollara, sonra Sultanahmet’teki Merkez Cezaevi’ne götürüldü. Bir gün sonra kendilerine hiçbir bilgi verilmeden Haydarpaşa’dan özel bir trenle Ankara’ya sevk edildi. 158 kişilik grup Çankırı’ya, 92 kişilik grup Ayaş’a götürüldü. Gözetim altında bulunan bu insanlardan 174’ü jandarma ve polis gözetimindeyken ıssız vadi ve ormanlarda vahşice öldürüldü. Bedenleri açıkta bırakıldı. Bir mezar taşları bile olmadı.”
Taniel Varujan’ın yaşam öyküsüne de yer verildi. Demirtaş, Varujan’ın 20 Nisan 1884 tarihinde Sivas’ın Pırkınik köyünde doğduğunu, İstanbul’da eğitim aldıktan sonra Venedik ve Belçika’da edebiyat, sosyoloji ve ekonomi eğitimi gördüğünü aktardı. Gent Üniversitesi’nden mezun olan Varujan’ın sosyalist düşünceyle tanıştığı ve savunucusu olduğu belirtildi. İstanbul’a döndükten sonra kısa sürede edebiyat çevrelerinde tanınan biri haline geldiği ifade edildi.
Demirtaş, Varujan’ın ölüm sürecini ise şöyle anlattı:
“31 yaşında ve üç çocuk babası Varujan, 24 Nisan 1915 gecesi Pangaltı Nalbant Sokak’taki evinden gözaltına alındı. 25 Nisan’da Çankırı’ya sevk edilenler arasındaydı. 26 Ağustos 1915 tarihinde, 4 arkadaşı ile birlikte, Ayaş’ta tutulan diğer Ermeni aydınların yanına götürülecekleri söylenerek Çankırı’dan yola çıkarıldılar. Ankara’nın Kalecik ilçesine bağlı Tüney Köyü yakınlarında konvoya önceden organize edilmiş bir çete saldırdı. Jandarma ve polis saldırıyı sadece seyretti. Varujan ve dört arkadaşı vahşice öldürüldü.”
Eylemde yapılan açıklamada, “Ermeni halkının yaşadığı büyük acıyı, soykırımı tanıyor ve anıyoruz” denildi.
Açıklamanın ardından oturma eylemi yapıldı.
