İsviçre’nin Zürih ve Lozan kentlerinde 10 bini aşkın inşaat işçisi, sona yaklaşan ulusal toplu iş sözleşmesi öncesinde taleplerini duyurmak için sokağa çıktı. Yeni sözleşme görüşmeleri öncesi düzenlenen kitlesel eylemlerde, işçiler çalışma koşullarının iyileştirilmesini, aile yaşamına uygun mesai saatleri ve anlamlı ücret artışları talep etti.
İnşaat sektöründe yaklaşık 80 bin işçiyi kapsayan ve 2023 başında yürürlüğe giren mevcut ulusal sözleşme yıl sonunda sona eriyor. Unia ve Syna sendikalarının çağrısıyla ülkenin dört bir yanından gelen işçiler, sözleşme süreci öncesinde güçlü bir mesaj verdi. Talepler arasında günlük çalışma süresinin 8 saatle sınırlandırılması, Cumartesi günlerinin tatil ilan edilmesi, sabah molalarının ve işe gidiş-geliş sürelerinin ücretlendirilmesi ve hayat pahalılığına karşı alım gücünü koruyacak bir ücret artışı öne çıkıyor.
Zürih’te “Emeğimize saygı” yürüyüşü
Zürih şehir merkezinde gerçekleşen yürüyüşe binlerce inşaat işçisi katıldı. “Emeğimize saygı” sloganıyla düzenlenen eylemde davullar, düdükler ve işçi marşları eşliğinde yürüyen kalabalık, patronlara net bir mesaj verdi. Gösteri, Helvetiaplatz Meydanı’nda yapılan mitingle sona erdi. Burada konuşan sendika temsilcileri, ücret artışı, mesai sürelerinin azaltılması ve işyerinde baskının son bulması gibi temel talepleri yineledi.
Unia’nın inşaat işkolu sorumlusu ve müzakere heyeti başkanı Nico Lutz, “Bu sözleşmenin yenilenmesi kolay olmayacak. Ancak inşaat işçileri geçmişte olduğu gibi bu kez de hakları ve emeklerinin değeri için mücadeleye hazır” dedi.
Lozan’da “Bu ülkeyi biz inşa ediyoruz” vurgusu
Lozan’da düzenlenen eylemde konuşan bir işçi, “Bu ülkeyi biz inşa ediyoruz! Ama gençler artık bu mesleğe yönelmiyor. Artık bir şeylerin değişmesi gerekiyor” sözleriyle sektördeki yapısal sorunlara dikkat çekti. Gösteri boyunca taşınan pankartlarda “Sağlığımız ve onurumuz için mücadele ediyoruz”, “Daha fazla koruma” ve “İş yerinde daha az baskı – daha fazla alım gücü” gibi sloganlar öne çıktı.
‘Zaman para değil, hayattır’
İşçilerin talepleri kısa süre önce gerçekleştirilen bir anketle somutlaştırıldı. Ankete göre; işçiler sabah molalarının ücretli olmasını, işe ulaşım süresinin mesai saatinden sayılmasını ve enflasyon karşısında gerçek bir ücret artışı istiyor. İsviçre Sendikalar Birliği (USS) Başkanı Pierre-Yves Maillard, Lozan’daki konuşmasında, “Ücretli mola, ücretli yol süresi, hafta sonunun aileye ayrılması ve enflasyonu karşılayacak ücret artışı devrim değil, sadece sağduyu ve insanlık meselesi” dedi. Maillard ayrıca, son 10 yılda 127 inşaat işçisinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini hatırlatarak, “Bu utanç verici rakamlar karşısında iş baskısını azaltmak şart” ifadelerini kullandı.
Patronlara uyarı: Sıcak bir sonbahar bizi bekliyor
Sözleşme sürecine dair müzakereler nisan ayında başlamış olsa da, geçmiş deneyimler görüşmelerin zorlu geçeceğine işaret ediyor. İsviçre Müteahhitler Birliği’nin önceki dönemlerde çalışma saatlerini artırma ve yaşlı işçilere düşük ücret dayatma girişimleri sendikalar tarafından sert biçimde eleştirilmişti.
Unia Genel Başkanı Vania Alleva, eylemin sonunda yaptığı konuşmada “Bugün burada 10 binden fazlayız. Bu toplu sözleşme görüşmelerinde ciddi kazanımlar elde etmeliyiz. Bu sonbahar sıcak geçecek, ama kazanacağız!” dedi.
