2 Mayıs’tan bu yana Bakırköy Kadın Kapalı Hapishanesi’nde tutuklu bulunan Özgür Gelecek gazetesi muhabiri ve Kadınlar Birlikte Güçlü (KBG) aktivisti Perihan Sevda Erkılınç’ın tutukluluk koşulları kadın ve insan hakları örgütlerinin tepkisini çekiyor. KBG aktivistlerinde Evrim Gürenin yaptığımız söyleşide, Erkılınç’ın yalnızca haber takibi, basın açıklamalarına katılımı ve sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle tutuklandığı belirtiliyor. Çölyak hastası olan gazetecinin hapishanede uygun gıdaya ve tedaviye erişimi ise engelleniyor. Hapishane yönetimi tarafından gıdaya ve tedaviye erişimi engelenen Erkılınç, uzun süren dilekçeler ve suç duyuruları sonrası hastaneye yeniden sevk edildi.
“İfadesi dahi alınmadan tutuklandı”
Kadın mücadelesinde uzun yıllardır birlikte yol yürüdükleri Sevda Erkılınç’ın hukuksuz biçimde tutuklandığını belirten EvrimGürenin, 29 Nisan gecesi evine yapılan polis baskınıyla gözaltına alınan Erkılınç’ın hiçbir ifade işlemi yapılmadan cezaevine gönderildiğini aktardı:
“1 Mayıs ile ilgili yaptığı haberler, katıldığı basın açıklamaları ve sosyal medya paylaşımları tutuklama gerekçesi yapıldı. Oysa bunların hiçbiri suç değil. Üstelik ifadesi bile alınmadan, savcılığa çıkarılmadan tutuklandı. Bu başlı başına hukuksuzluk.”
Erkılınç’ın tutuklanmasının ifade ve basın özgürlüğünün ihlali olduğuna dikkat çeken Gürenin, meselenin aynı zamanda bir kadın gazetecinin muhalif kimliği nedeniyle hedef alınması olduğunu vurguladı.
“Sağlık hakkı gasp ediliyor”
Tutukluluk süreci boyunca yaşadığı hak ihlalleri yalnızca ifade özgürlüğüyle sınırlı kalmadı. Çölyak hastası olan Erkılınç’ın yaşamı doğrudan tehdit altında. Glutensiz beslenmek zorunda olan gazeteciye uygun gıda sağlanmıyor. Ayrıca hastaneye sevki sırasında kelepçelenerek muayene edilmeye zorlanıyor:
“Sevda çölyak hastası. Bu hastalık özel beslenme gerektiriyor. Ancak hapishanede glutensiz gıda verilmediği gibi, hastaneye erişimi de kısıtlanıyor. Son dönemde ciddi kilo kaybetti, tansiyonu düşüyor, halsizlik ve yorgunluk şikayetleri arttı. Defalarca dilekçe yazmasına rağmen hiçbir adım atılmadı.”
Sevda’nın durumunun ağırlaştığı günlerde kamuoyu baskısıyla hastaneye sevk edildiğini, ancak burada da bir başka hak ihlaliyle karşılaştığını anlatan Evrim Gürenin, şu bilgileri paylaştı:
“Hastaneye mevzuata aykırı şekilde kelepçeli götürüldü. Kelepçeyi reddettiği için muayene edilmeden geri gönderildi. Bu hem insan haklarına hem tıp etiğine aykırı.”
Basın açıklamaları ve suç duyuruları
Kadınlar Birlikte Güçlü, Sevda’nın maruz bırakıldığı hak ihlallerine karşı çeşitli eylem ve kampanyalar düzenledi. 28 Haziran’da Bakırköy Kadın Hapishanesi önünde hasta tutukluların serbest bırakılması talebiyle yapılan açıklamayı, 12 Temmuz’da Kadıköy PTT önünde Adalet Bakanlığı’na gönderilen dilekçeler izledi. Son olarak, 25 Temmuz’da Bakırköy Adliyesi’ne Sevda’nın beslenme hakkının engellenmesine dair suç duyurusunda bulunuldu.
“Adalet Bakanlığı’na ilettiğimiz dilekçeler ulaştı ancak henüz yanıt verilmedi. Bu dilekçelerin ve suç duyurusunun takipçisi olacağız. Mücadeleyi sürdüreceğiz.”
“Yaşananlar tekil değil, sistematik”
Gürenin, Erkılınç’ın yaşadığı hak ihlallerinin Türkiye’deki cezaevlerinde kadınlara ve LGBTİ+lara yönelik sistematik uygulamaların bir parçası olduğunu ifade etti:
“Erkek-devlet şiddeti hapishanelerde artarak sürüyor. Gazete, dergi, kitaplara ulaşmak engelleniyor. Aile ve avukat görüşleri sonrası disiplin cezaları veriliyor. Sağlıksız yemekler, kantin fiyatlarının artışı, ped ve hijyen ürünlerine erişememe gibi pek çok sorun sürüyor. Hapishanelerin doluluğu gerekçesiyle yapılan sürgünler de hâlâ devam ediyor.”
“İşkenceyi kabul etmiyoruz”
Gürenin, yaşananları doğrudan işkence olarak nitelendirdi:
“Yaşam hakkı, gıdaya erişim, sağlık hakkı en temel insan haklarıdır. Çölyak hastası bir tutukluya aylardır glutensiz gıda sağlanmaması işkencedir. Kelepçeli muayeneye zorlanması insan onuruna aykırıdır. Bunu kabul etmiyoruz.”
“Gazetecilik suç değildir”
KBG, kamuoyuna çağrıda bulunarak Perihan Sevda Erkılınç’ın serbest bırakılması için dayanışma çağrısı yaptı:
“Gazetecilik faaliyetleri, basın açıklamalarına katılmak, 1 Mayıs’ta Taksim’e çağrı yapmak suç değildir. Sevda derhal serbest bırakılmalıdır. Kadınlar Birlikte Güçlü’de, 25 Kasımlarda birlikte mücadele yürüttüğümüz Sevda için tüm demokratik kamuoyu ses yükseltmeli, baskıyı artırmalıdır.”
Sevda Erkılınç’ın tutuklanmasına ve hapishanede maruz kaldığı hak ihlallerine karşı çeşitli gazeteci örgütleri, insan hakları kuruluşları ve milletvekilleri de dayanışma çağrılarında bulunmuştu. Kadınlar Birlikte Güçlü, bu sürecin sadece bir kişiye değil, tüm muhalif kadınlara ve gazetecilere yöneltilmiş bir gözdağı olduğunu hatırlatarak kamuoyunu daha güçlü bir dayanışmaya davet ediyor.
