600 binden fazla kamu işçisinin beklediği ücret ve sosyal hak zammı, Kamu Çerçeve Protokolü (KÇP) ile belirlenecek. Ancak, hükümetin 7 ay sonra masaya getirdiği yüzde 24’lük zam teklifi, sendikaların taleplerinin yarısına dahi ulaşamadı. Türk-İş ve Hak-İş konfederasyonları, bu oranı “olumlu” karşılasa da, işçilerin asıl talepleri Toplu İş Sözleşmeleri’ne (TİS) bırakıldı.
Türk-İş ve Hak-İş’in 27 Şubat’ta sunduğu taslak teklifin ardından, TÜHİS’in geçtiğimiz hafta önerdiği yüzde 24’lük zam oranı, sendikalar tarafından “kabul edilmiş” gibi değerlendirildi. Türk-İş’e bağlı sendikalar, üyelere yaptıkları duyurularda, KÇP’deki bu zammın üzerine TİS’lerde iş kollarına özel taleplerle ek zamlar isteneceğini bildirdi. Ocak ve Mart aylarında başlayan TİS’lerde, 6 aylık enflasyon farklarının yansıtılacağı, işçilerin “nitelik gruplarına” göre yüzde 7 veya yüzde 3 ek zam alacağı belirtildi. Ayrıca, ücret zammı ve vergi diliminin yüzde 15’te sabitlenmesi talepleri de TİS görüşmelerine kaldı.
Zam teklifi detayları
Türk-İş’e bağlı sendikaların duyurularına göre:
- KÇP Zammı: Yüzde 24 oranında.
- Günlük ücret düzenlemesi: 1400 TL’nin altındaki brüt ücretler bu seviyeye çekilecek, üstündeki ücretlere 40 TL seyyanen zam yapılacak.
- Enflasyon farkı: Mart ayındaki TİS’ler için yüzde 3.68’lik fark uygulanacak.
- Ek zamlar: Nitelikli (ağır iş, sanatkâr vb.) işçilere yüzde 7, niteliksiz (büro, temizlik vb.) işçilere yüzde 3 zam. Bazı iş kollarında (örneğin demiryolu, harp sanayisi) sendikalar bu oranları yüzde 10 ve yüzde 5’e çıkarmayı talep ediyor.
Örneğin, nitelikli bir demiryolu işçisi için yüzde 7’lik ek zammın üzerine sendikaların talep ettiği yaklaşık yüzde 3’lük zam da karşılanırsa, toplam zam oranı, seyyanen zam ve iki aylık enflasyon farkıyla birlikte yaklaşık yüzde 39 olacak. İkinci 6 ay ve sonrasında ise enflasyon oranında zamlar uygulanacak.
Enflasyon ve reel kayıplar
TÜİK’in Haziran 2025 verilerine göre yıllık enflasyon yüzde 43.23, İstanbul Ticaret Odası’na (İTO) göre ise yüzde 44.38. KÇP’deki yüzde 24’lük zam, TÜİK enflasyonunun 6 puan, İTO enflasyonunun ise 5 puan altında. Yılbaşından itibaren elektriğe ve doğal gaza yüzde 25, İstanbul’da kira fiyatlarına yüzde 40.35, TÜİK’e göre kira artış oranına ise yüzde 45.8 zam geldi. Eğitim harcamaları ise geçen yıla göre yüzde 75.33 arttı. Bu rakamlar, önerilen zammın işçilerin reel kayıplarını karşılamaktan uzak olduğunu gösteriyor.
Sendikaların talepleri
Türk-İş ve Hak-İş’in taslakta talep ettiği ilk 6 ay için yüzde 90, ilk yıl için ise yüzde 130 zam oranları, mevcut teklifin yarısına dahi ulaşamadı. Türk-İş Genel Başkan Yardımcısı ve Yol-İş Genel Başkanı Ramazan Ağar, “Üç ay önce sunduğumuz teklif bile eridi” diyerek yüzde 90’lık talebin yenilenmesi gerektiğini belirtmişti. Ancak TÜHİS’in son teklifine göre KÇP’nin önümüzdeki hafta imzalanması bekleniyor.
“Birleşik mücadele” çağrısı
Emek Partisi İstanbul Milletvekili İskender Bayhan, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda kamu işçilerine insanca yaşam için birleşik mücadele çağrısı yaptı. Bayhan, “Kamu işçileri, grevden ve genel direnişten korkmayan, kararlı, sınıf bilinçli bir mücadele tutumunda ısrar etmelidir. Sendikalarını bu anlayışla yenilemelidir. İşçilerin alın terinin karşılığını alamadığı bu düzen, sermayenin düzenidir ve değişmelidir” dedi.
