atı Karadeniz Bölgesi’nde yer alan 24 Organize Sanayi Bölgesi (OSB), bölgenin hayati su kaynaklarını, tarım alanlarını ve halk sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Batı Karadeniz Çevre Gönüllüleri Platformu tarafından hazırlanan 2025 yılı güncel verilerine dayanan rapora göre; Bolu, Düzce, Zonguldak, Bartın, Karabük ve Kastamonu illerindeki sanayi tesisleri, arıtma tesislerinin yetersizliği nedeniyle atıklarını doğrudan derelere ve nehirlere boşaltıyor. Özellikle su kaynaklarına yakın seçilen yerleşim yerleri, maliyetleri düşürmek adına ekosistemi geri dönülemez bir yıkıma sürüklüyor.
Bolu ve Gerede özelindeki durum kirliliğin boyutlarını gözler önüne seriyor.
Gerede Çayı’na arıtılmadan deşarj edilen deri ve karma sanayi atıkları nedeniyle suda oksijen seviyesi sıfıra inerken, Kjeldahl azotu miktarının limitlerin 357 kat üzerinde olduğu saptandı. 30 yıllık kronik bir sorun haline gelen bu durum, bölgedeki 100’den fazla köyü etkileyerek hayvancılığı imkansız kılıyor ve balık ölümlerine yol açıyor. Benzer şekilde Düzce’de Melen Nehri havzası ve Asar Deresi dördüncü derece kirlilikle boğuşurken, sanayi atıklarının yeraltı sularına sızması halk sağlığı risklerini ve sindirim sistemi hastalıklarını tetikliyor.
Zonguldak ve Bartın illerinde de tablo farklılık göstermiyor. Zonguldak’taki OSB’lerden kaynaklanan zehirli atıklar Filyos ve Gülüş nehirlerinde kitlesel balık ölümlerine neden olurken, yıllık yaklaşık 4,8 milyon metreküp akarsu kirliliği üretiliyor. Bartın’da ise endüstriyel kaynaklı fosfor kirliliği Gökırmak’taki sucul yaşamı yok etme noktasına getirdi. Bu kirlilik sadece akarsularla sınırlı kalmayıp Karadeniz’e ulaşarak deniz faunasını ve gıda zincirini de zehirliyor.
Sanayi tesislerinin yer seçimindeki hatalar ve denetim eksikliği, arıtma tesislerinin çoğunu kağıt üzerinde bırakıyor.
Türkiye genelinde OSB’lerin sadece %30-40’ında tam işlevsel arıtma sistemi bulunurken, geri kalan tesisler atıklarını ya hiç arıtmadan ya da yetersiz ön arıtmayla doğaya salıyor. Uzmanlar, iklim değişikliğiyle azalan su kaynaklarının korunması için acilen yer seçimi reformu, arıtma tesislerinin güçlendirilmesi ve sıkı denetim mekanizmalarının hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
