Ülke genelinde binlerce kişinin katıldığı yürüyüşte, protestocular geçici Devlet Başkanı Jose Jeri’ye de tepki gösterdi.
Kongre binası önünde eylem yapan göstericilere polisin saldırısı sırasında gerginlik tırmandı; polis saldırısında 32 yaşındaki Eduardo Ruiz Sanz’ın hayatını kaybettiği, 100’den fazla kişinin yaralandığı bildirildi.
Tepkilerin hedefinde Castillo’nun yerine getirilen Jose Jeri var. Jose Jeri’nin istifasını isteyen halk, erken seçim ve Kongre’nin feshini talep ediyor. Peru halkının çağrısına kulak vermeyen devlet başkanı ise istifa etmeyeceğini açıklarken, seçimlerin 2024’te yapılması bekleniyor. Bu süreçte, eylemlerdeki polis şiddeti de dikkat çekiyor.
Güney Amerika ülkesinin birçok kentinde süren ve şimdiye dek en az 60 kişi yaşamını yitirdiği protestolar, 19 Ocak’ta başkent Lima’da “Lima’nın Alınması” sloganıyla yapılmaya başlandı. Burada da eylemciler yoğun polis müdahalesine maruz kaldı.
Lima merkezli insan hakları örgütü Yasal Savunma Enstitüsü’nden antropolog Aldo Pecho Gonzales, başkentteki polis saldırısı ile diğer kentlerdekinin aynı şekilde gerçekleşmediğini çünkü hükümetin, oradaki “imajına” sahip çıkmayı tercih ettiğini söylüyor. Vatandaş Güvenlik Bölgesi’nden Gonzales, ülkenin iç kesimlerinde, özellikle Quechua ve Aymara yerli nüfusunun çoğunluğunun yaşadığı güney bölgelerinde eylemlerin “vahşetle” bastırıldığına dikkat çekiyor. Öldürülen protestocuların çoğu da bu bölgelerden.
Eski Devlet Başkanı Dina Boluarte’nin görevden alınmasının ardından organize edilen protestoya, özellikle gençler ve çok sayıda kitle örgütü katıldı. Geçici Cumhurbaşkanı Jeri’nin Aralık 2024’te, henüz parlamento üyesiyken gerçekleştiği iddia edilen bir tecavüz nedeniyle eylemlere kadın örgütleri de yoğun katılım gösterdi. Peru Savcılığına göre, Ağustos ayında şikayet delil yetersizliğinden düşürülmüştü.
Ne olmuştu?
Peru Kongresi, 10 Ekim’de Devlet Başkanı Dima Boluarte’yi “ahlaki yetersizlik” gerekçesiyle görevden aldı. Oylamadan saatler sonra Kongre Başkanı Jose Jeri, ülkenin yeni Devlet Başkanı olarak yemin etti.
Boluarte’nin görevden alınmasının ardından, Jose Jeri, yemin ederek Peru’nun 2016 yılından bu yana yedinci Devlet Başkanı oldu. Jeri, kongrede yaptığı ilk konuşmada ülkedeki artan güvensizliğe dikkat çeken
Boluarte’nin görevden alınmasından önce de kitle örgütleri, duydukları memnuniyetsizliği dile getirmek için protesto çağrısında bulunmuştu.
