Hasta tutuklu Fatma Tokmak için İstanbul’daki İnsan Hakları Derneği (İHD) Şubesi’nde bir basın açıklaması düzenlendi. Açıklama, İHD, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) ve Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV) tarafından hazırlandı. Ortak açıklamayı, İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu üyesi Meral Nergis Şahin okudu.
İşkence, hukuksuzluk ve bir sağlık mücadelesi
Şahin, Tokmak’ın hikâyesine dair şu bilgileri paylaştı:
“Fatma Tokmak, 1996 yılında 2,5 yaşındaki çocuğuyla birlikte gözaltına alındı. Gözaltı sürecinde ağır işkenceye maruz kaldı. Çocuğuna da işkence uygulandığı, kollarında sigara izmaritleri söndürülerek bu vahşetin Tokmak’a izletildiği belirtildi. Türkçe bilmemesine rağmen yargılama sürecinde tercüman desteğinden yararlandırılmadı ve anlamadığı ifadeler için parmak bastırıldı. Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde (DGM) yargılandı ve işlemediği bir suçtan dolayı tutuklandı.”
AİHM kararına rağmen tahliye edilmedi
Tokmak’ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvuruda bulunduğu ve AİHM’in ihlal kararı verdiğini hatırlatan Şahin, “Yeniden yargılama talepleri reddedildi ve tahliye edilmedi. Hapishanede kaldığı süre boyunca kalp ameliyatı dahil ciddi sağlık sorunları yaşadı. 2006’da sağlık durumu nedeniyle tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi. Ancak 2010 yılında Yargıtay tarafından cezası onanınca yeniden tutuklanarak Bakırköy Kadın Kapalı Hapishanesi’ne gönderildi” dedi.
Ağırlaşan sağlık durumu: Acil ameliyat bekleniyor
Tokmak’ın kalp hastalığı, astım ve hipertansiyon gibi ciddi rahatsızlıklarla mücadele ettiğini belirten Şahin, “Nefes almakta zorlanıyor, yürümekte güçlük çekiyor. Sadece kısa sürelerle oturur pozisyonda uyuyabiliyor. Son dönemde göğsünde ve kollarında morarmalar, şişlikler ve sık bayılmalar yaşıyor. Kısa süre önce beşinci kez anjiyo oldu. Tetkiklerde kalp kapakçığında yırtık ve ciddi daralma tespit edildi. Hekimlerin acil ameliyat gerektiğini belirtmesine rağmen bu ameliyat henüz yapılmadı. Buna karşın infaz erteleme talepleri defalarca reddedildi” ifadelerini kullandı.
Hasta mahpusların ortak kaderi
Şahin, Tokmak’ın durumunun hapishanelerde sağlık sorunları yaşayan yüzlerce tutsağın karşı karşıya olduğu koşulları yansıttığını belirtti. “İnsan hakları örgütlerinin raporlarına göre, hapishaneler hasta mahpuslar için adeta işkence mekânlarına dönüşmüş durumda. Adli Tıp Kurumu’nun tartışmalı raporları, cezalandırmayı önceleyen infaz politikaları ve siyasi saiklerle alınan kararlar mahpusların tedaviye erişimini engelliyor. Hastaneye sevkler geciktiriliyor, kelepçeli muayene dayatılıyor, uygun sağlık koşulları sağlanmıyor. Bu durum, hem hukuka hem de insan onuruna aykırı” dedi.
Şahin, hasta mahpuslar için şu talepleri dile getirdi:
- Adli Tıp Kurumu’nun yetkisi kaldırılsın: Sağlık gerekçesiyle infaz ertelemede tek merci olmaktan çıkarılsın, tam teşekküllü devlet ve üniversite hastanelerinin raporları esas alınsın.
- “Toplum güvenliği” kriteri kaldırılsın: Sağlık dışında herhangi bir unsur infaz ertelemede dikkate alınmasın.
- Savcıların takdir yetkisi kaldırılsın: Cumhuriyet savcılarının infaz erteleme kararlarındaki takdir yetkisine son verilsin.
- Uluslararası standartlara uyum: Cezaevlerindeki uygulamalar ulusal ve uluslararası insan hakları standartlarına uygun hale getirilsin.
“Geç olmadan adım atılmalı”
Fatma Tokmak’ın yaşam hakkının tehdit altında olduğunu vurgulayan insan hakları örgütleri, acil tahliyesinin sağlanması gerektiğini belirtti. Açıklamada Adalet Bakanlığı başta olmak üzere ilgili tüm kurumlar sorumluluk almaya çağrıldı.
