İstanbul, İzmir ve Ankara’da 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü nedeniyle düzenlenen eylemler, hasta kadın tutsakların durumuna dikkat çekti ve tedavilerinin önündeki engellerin kaldırılarak derhal tahliye edilmeleri talep edildi.
İstanbul’da ‘F Oturumu’ eylemi
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi’nin önünde düzenlenen F Oturması’nın 676’sında, hapishanelerdeki hasta kadın tutsakların sağlık sorunlarına dikkat çekildi. “Tedavi haktır, engellenemez” ve “Hasta tutsak kadınlar serbest bırakılsın” yazılı pankartlar açıldı. Eylemde sıkça “Hasta tutsaklar serbest bırakılsın”, “Tecrit öldürür, dayanışma yaşatır” ve “Yaşasın 8 Mart” sloganları atıldı.
Basın metnini okuyan İHD İstanbul Şubesi üyelerinden Nimet Tanrıkulu, hapishanelerdeki sistematik hak ihlalleri ve bu ihlallerin özellikle kadınlar, yaşlılar, engelliler, çocuklar, LGBTİ+ bireyler gibi özel ihtiyaçları olan gruplar üzerinde daha büyük bir etki yarattığını belirtti. Tanrıkulu, kadınların, özel ihtiyaçlarının karşılanmasında uygulanan keyfi ve rencide edici davranışların yanı sıra, hapishanelerdeki sağlık koşullarının ve hapishanelerde yaşadıkları şiddet, taciz ve ayrımcı uygulamaların da vurguladı. Ayrıca ekonomik kriz ve yoksulluk nedeniyle, kadınların sağlık ve gelişimlerine olumsuz etkilerinin arttığını söyledi.
Eylemin ardından, Meryem Bars da söz alarak, İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu üyesi Hatice Onaran’ın Gebze M Tipi Kadın Kapalı Hapishanesi’nde tutulduğunu ve bir an önce serbest bırakılmasını talep etti.
İzmir
İzmir’de, İHD İzmir Şubesi tarafından Konak’ta bulunan eski Sümerbank önünde yapılan açıklamada, “Hasta mahpuslar ölüyor, susma, suça ortak olma” ve “Kadınlar barış istiyor” pankartları açıldı. Aaçıklamada, kadın tutsakların maruz kaldığı sağlık sorunlarına dikkat çekildi.
İHD İzmir Şubesi Eşbaşkanı Zilan Gümüş, yaptığı konuşmada, kadın tutsakların çıplak arama işkencesine maruz kaldığını ve yaşamlarının her alanının sıkı denetim altında olduğunu söyledi. Ayrıca, hasta tutsakların hapishanelerde insan onuruna yaraşmayan koşullarda tutulduklarını ve bu cinayetlerin çoğunun önlenebilir olduğunu belirtti. Kadınların sağlık haklarının ihlal edildiği, hasta tutsakların tedavi edilmediği ve bu nedenle pek çok tutsağın yaşamını yitirdiği ifade edildi. Gümüş, Türkiye’nin hapishanelerinde bulunan hasta tutsakların acil ve kalıcı tedavilerinin yapılması gerektiğini ve bu tutsakların hapishane koşullarında tedavi edilmeyenlerinin infazlarının durdurulması çağrısı yaptı.
Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) İzmir Şubesi de bir açıklama yaparak, kadın tutsakların cinsiyet temelli ayrımcılığa, hijyen koşulları ve sağlık hizmetlerine dair ciddi hak ihlalleri yaşadıklarını belirtti. ÖHD yöneticilerinden Hanım Çelik, kadın tutsakların özgürlüklerinden sadece düşüncelerinden, kimliklerinden ve mücadelelerinden ötürü mahrum bırakıldığını, bu hak ihlallerinin son bulması gerektiğini ifade etti. Ayrıca, hasta tutsakların sağlık hakkına erişimlerinin sağlanması gerektiğini vurguladı.
Ankara
Ankara’da, Hasta Mahpuslara Özgürlük İnisiyatifi’nin 548. eylemi, Çankaya ilçesindeki Sakarya Caddesi’nde gerçekleştirildi. İHD üyesi Sevil Turgut, İç Anadolu Bölgesi’nde bulunan 32 kadın tutsakla ilgili bilgiler paylaştı. Turgut, Sincan Kadın Kapalı Hapishanesi’nde tutulan hasta kadınların sağlık durumları hakkında bilgi veren Turgut, Sincan Kadın Kapalı Hapishanesi’nde tutulan kadınlardan bazıları, ciddi sağlık sorunlarıyla mücadele ettiğini vurguladı.
Turgut ayrıca, Kayseri Kadın Kapalı Hapishanesi’nde tutulan hasta kadın tutsakların da sağlık durumlarının hapishanede iyileşme şansı olmadığını ve bazı tutsakların kalıcı sağlık sorunları ile yaşamaya devam ettiklerini belirtti.
