Video-Haber | İstanbul’da Kürtçe anadilde eğitim ve resmi statü eylemi
MKM, Komeleya Lêkolînên Kurdî ve Egîdî Cimo Müzik Okulu, TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un “Anadilde eğitim için herhangi bir talep gelmedi” sözlerine karşı “Statûya Kurdî, perwerdeya bi Kurdi” şiarıyla eylem düzenledi.
7 Eylül 2025
İSTANBUL – “Milli dayanışma, kardeşlik ve demokrasi komisyonu” görüşmeleri sürerken TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un anadilde eğitim tartışmalarına ilişkin sözlerine karşı Mezopotamya Kültür Merkezi (MKM), Komeleya Lêkolînên Kurdî ve Egîdî Cimo Müzik Okulu “Anadilde eğitim hakkımızdır” diyerek yürüyüş düzenledi.
Yenikapı’daki DEM Parti ilçe örgütü önünde bir araya gelen halk “Statûya Kurdî, perwerdeya bi Kurdi” pankartı arkasında Saraçhane’ye yürüdü. Yürüyüş boyunca “Bê ziman jiyan nabe”, “Anadilde eğitim hakkımızdır”, “Bê Serok jîyan nabe”, “Zimanê Kurdî rûmetameye” sloganları atıldı; “Aştî azadiya zimên e”, “Naskirina Kurdî pejirandina aştiyê ye”, “Em mala xwe bikin dibistana zimanê xwê” dövizleri taşındı.
Kadınların ulusal kıyafetleri ile katıldığı yürüyüş büyük bir coşkuya sahne olurken, erbaneler eşliğinde Kürtçe stranlar seslendirildi. Eyleme Barış Anneleri, Özgür Kadın Hareketi (TJA), Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti), DEM Parti milletvekilleri Çiçek Otlu, Ömer Öcalan, Demokratik Bölgeler Partisi( DBP) temsilcileri ile çok sayıda kişi katıldı.
Saraçhane’de basın açıklaması Kurmancî ve Dimilkî lehçelerinde okundu. “Kürtçe için mücadeleyi yükseltelim” denilen açıklamada, Kürtçe’nin resmi statü kazanması ve anadilde eğitim hakkının tanınması gerektiği vurgulandı.
Okunan Kurmanci ve Dimilki basın açıklamları ise şöyle:
JI RAYA GIŞTÎ RE
Çawa ku ji bo hemû gelan perwerdeya bi zimanê dayikê mafekî xwezayî yê neteweyî ye, ji bo gelê kurd jî ev maf mafekî xwezayî yê neteweyî ye û têkildarî hebûna gelê kurd e. Lewre astengkirina vî mafî rasterast nasnekirina nasnameya kurdan e. Di vê pêvajoya girîng de jî em dibînin ku astengiya herî mezin a li pêş aştiyê nasnekirina zimanê dayikê ye, misogernekirina nasnameya kurdan e. Me ev hişmendî li rûniştina komîsyonê di bêdengkirina dayîkên aştiyê de jî dît. Eger ev zihniyet neşikê, xwişk û biratiyeke li ser esasê wekhevî û dadmendiyê pêk nayê; em nikarin qala aştiyeke mayînde bikin. Ji bo aştiyê, divê serê pêşîn zimanê gelê kurd di zagonan de bê misogerkirin û pêşiya perwerdeya bi zimanê dayikê were vekirin.
Perwerdeya bi zimanê dayikê mafê me ye!
8ê îlonê li dibistanên seranserê Tirkiye û Kurdistanê serdema nû ya perwerdeyê dest pê dike. Ji bo kurdan û gelên din ev ne perwerde ye, ev dema helandinê ye û dema kuştina çandî û tunekirinê ye. Em naxwazin em êdî li dibistanan nasnameya xwe ji dest bidin. Em perwerdeya bi zimanê xwe dixwazin. Lazim e ku hemû astengiyên li pêşiya kurdî bên rakirin û statuya kurdî bê misogerkirin. Rêyeke din nîn e!
Divê rayedarên dewletê samîmî bin û gavan biavêjin!
Nûman Kûrtûlmûş di axaftineke xwe de gotibû “tu daxwaz nehatine ji bo perwerdeya bi zimanê dayikê”. Ev dereweke mezin e! Ev bi salan e ku em dibêjin em perwerdeya bi zimanê xwe dixwazin. Nabe ku qedexekirin û asîmîlasyona sed salan ji îro bi şûn de bi heman awayî berdewam bike. Ji bo aştiyê, serê pêşîn lazim e ku maf û hiqûqa gelê kurd bên naskirin. Perwerdeya bi zimanê dayikê mafekî herî bingehîn ê mirovan e, lewma êdî bêyî nîqaş û paşxistin, lazim e ku ev maf were bicihanîn.
Perwerdeya bi kurdî siberoja zarokên me ye! Em nasnamekujiyê red dikin!
Perwerdeya bi zimanê dayikê ne tenê ji bo îro ye, di esasê xwe de ji bo siberoja me ye. Em bi bîr dixin ku nasnekirina statuya kurdî û astengkirina perwerdeya bi kurdî astengiyên herî mezin in li pêşiya aştiyeke mayînde. Em dubare dibêjin ku em bi tu awayî siyaseta asîmîlekirin û helandinê qebûl nakin û doza mafên xwe yên kolektîf ên nasnameyî dikin. Heta ku ev bi cih neyên, em ê dest ji têkoşîna ji bo ziman û nasnameya xwe bernedin.
Weke gotineke dawîn, em bang li hemû partî, sazî û dezgehên kurdan û gelê xwe dikin ku têkoşîna ji bo zimanê kurdî bilindtir bikin. Li hemberî her cure asîmîlasyonê, malên xwe bikin dibistanên kurdî û pê re jî, daxwaza ji bo perwerdeya bi kurdî û misogerkirina statuya kurdî bi dengekî berz bînin ziman.
Perwerdeya bi kurdî mafê me ye, ne mijara nîqaşê ye!
Em perwerdeya bi zimanê dayikê dixwazin!
Qedexekirina perwerdeya bi kurdî astengiya herî mezin e li pêşiya aştiyê!
RAYA PÊROYÎ RÊ
Senî ke seba heme şaran perwerdeyo bi ziwanê maye heqêko xozayî yê neteweyî yo, seba şarê kurdî zî no heq heqêko xozayî yê neteweyî yo û estbîyayîşê şarê kurdî reyde têkildar o. Coka ra vergirewtişê nê heqî rasterast nêşinasnayîşê nasnameyê kurdan o. No proseso muhîm de zî ma vînenê ke vergirewtişo tewr pîl o ke verê aştîye de yo nêşinasnayîşê ziwanê may o, qebilnêkerdişê nasnameyê kurdan o. Ma no hîşmendî roniştişê komîsyonî de vengbirnayîşê dayikanê aştîye de zî dî. Eke no zîhnîyet nêşiko esasê seypêyî û edaletî de waye û biratî nêyena pironayîş; ma nêeşkenê qala aştiyeka menda bikerê. Seba aştîye ganî verê hemîn ziwanê şarê kurdî qanûnan de bêro şinasnayîş, verê perwerdeyê ziwanê maye abibo.
Perwerdeyo bi ziwanê maye heqê ma yo!
8ê êlule de heme cayanê Tirkîya û Kurdistanî de wendegehan de serdemê perwerdeyî yo newe dest pê keno. Seba kurdan û şaranê bînan no perwerde nîyo, demê helênayîşî, demê kîştişê kulturî û çinîkerdişî yo. Ma nêwazenê êdî wendegehan de nasnameyê xo vîndî bikerê. Ma perwerdeyê bi ziwanê xo wazenê. Lazim o ke heme vergirewtişê ke verê kurdkî de yê wedarîyê û statuyê kurdkî bêro qebilkerdiş. Rayêka bîne çinî ya.
Ganî sermîyanê dewlete samîmî bê û game bierzê!
Nûman Kûrtûlmûş qiseykerdişê xo de vatbi “çi waştiş nêameyo seba perwerdeyê bi ziwanê maye”. No raşt nîyo! No çend serrî yo ke ma vanê ma perwerdeyê bi ziwanê maye wazenê. Nêbeno ke qedexekerdiş û asîmîlasyonê se serran ewro ra pey heman hawa dewam biko. Seba aştîye, verê heme çîyî lazim o ke heq û huqûqê şarê kurdî bêrê şinasnayîş. Perwerdeyo bi ziwanê maye heqêko tewr bingeyîn yê merdiman o, coka ra êdî bê munaqaşe û apeyvistişî lazim o ke no heq bêro bicaardiş.
Perwerdeyo bi kurdkî ameyoxê gedeyanê ma yo! Ma nasnamekîştîşî red kenê!
Perwerdeyo bi ziwanê maye têna seba ewroyî nê, esasê xo de seba meştê ma yo. Ma anê vîrê her kesî: nêşinasnayîşê statuyê kurdkî û vergirewtişê perwerdeyê bi kurdkî verê aştîyêka menda û domdare gêno. Ma reyna vanê ke senî beno wa bibo ma sîyasetê asîmîlasyonîst û helênayîşî qebûl nêkenê û de’waya heqanê xo yê kolektîf yê nasnameyî kenê. Heya ke no bi ca nêyero ma fek bi têkoşînê ziwan û nasnameyî vera nêdanê.
Sey qala peyene, ma veng bi heme partî, sazî û dezgeyanê kurdan û şarê xo danê: têkoşînê ziwanê kurdkî hîna berz bikerê. Verba heme tewir polîtîkayanê asîmîlasyonîstan keyeyanê xo bikerê wendegehê kurdkî û waştişê perwerdeyê bi kurdkî û şinasnayîşê statuyê kurdkî bi vengêko berz bîyarê ziwan.
Perwerdeyo bi kurdkî heqê ma yo, meseleya munaqaşeyî nîya!
Ma perwerdeyê bi ziwanê maye wazenê!
Qedexekerdişê perwerdeyê bi kurdkî vergirewtişê aştî yo!
